Rouw is AU!

Verdriet is meedogenloos en pijnlijk. Rouw ontstaat niet alleen bij het overlijden van een geliefde of vriend; rouwen doe je ook na een echtscheiding en als relaties uit elkaar vallen. Ook als je kansen aan je voorbij ziet gaan of je baan verliest of je je dromen moet opgeven, dan rouw je. Als je ernstig ziek wordt of langdurig chronisch ziek bent met geen uitzicht op verbetering, dan rouw je om het verlies van gezondheid en een levenswijze. Rouw is AU.

Toch is er voor rouw maar weinig begrip in de samenleving. Rouw maakt je kwetsbaar, machteloos. Rouw laat je zoeken naar antwoorden, naar een verlossing van de pijn als is het maar voor even. Rouw maakt dat je je verzwakt voelt, onzeker, ongegrond en angstig.

Rouw is ook fysiek. Je fysiologie is anders dan wanneer je gelukkig en tevreden bent. Het lijf meldt zich, je energie level gaat omlaag.

Ook in mijn praktijk kom ik veel in aanraking met rouw.

Een toevoeging aan de de pijn van rouw is het onbegrip en soms zelfs agressie van de buitenwereld. Deze buitenwereld betreft vaak familieleden die het maar moeilijk vinden om te horen over de fysieke en mentale pijn van de rouwende. Die de vermoeidheid, het gebrek aan energie nogal snel uitleggen als luiheid of het vragen om aandacht. Of zij beschuldigen de rouwende van egoisme of manipulatie. Ook zijn er familieleden die hun eigen ongemak plaatsen boven de rouw van deze persoon.

Ook in mijn eigen beroepsgroep hoor ik de lichaam-geest reactie van rouw uitgelegd worden als een ‘onverwerkt trauma uit de jeugd’ of ‘het loslaten van opgekropte emoties’. Er wordt zelfs geopperd dat deze omstandigheid je laat zien dat’ je nu eindelijk eens aan jezelf mag gaan werken’. Dan ervaar ik toch een sterke plaatsvervangende schaamte. Ik ben de eerste die naar de psychosomatiek van een klacht gaat kijken, maar in geval van rouw is dit totaal ongepast.

Rouw is geen ziekte, rouw is geen mentaal probleem. Rouw is therapeutisch ook niet op te lossen. Rouw is iets dat je dient te eren; de rouwende heeft behoefte aan zachtheid, begrip, een luisterend oor, het gevoel er niet alleen voor te staan. Rouw mag in de therapie centraal staan, zonder te zoeken naar een oplossing.

De pijn van rouw is niet therapeutisch weg te krijgen, de pijn van rouw is levenslang. Deze pijn kan therapeutisch behandeld worden door de rouwende te bekrachtigen dat hij of zij de pijn kan (gaan leren) dragen. Sterk genoeg is om het een plekje te geven.

Zoals Tim Lawrence zei: “Sommige dingen in het leven kunnen niet worden opgelost. Ze kunnen alleen gedragen worden.”

Durf rouw toe te laten in het leven, jouw rouw of die van een ander. Weglopen van pijn is geen optie, weglopen van de pijn van een ander maakt de pijn voor de rouwende alleen maar groter en jouw angst voor pijn zal groeien.

Sommige dingen in het leven kunnen alleen maar omarmd worden of je dat nu prettig vind of niet.